Waarom deze taalvraag zo vaak gesteld wordt
De Nederlandse taal zit vol met uitzonderingen en lastige regels. Eén van de meest gezochte vragen is of je nu zegt ‘een aantal is’ of ‘een aantal zijn’. Deze ogenschijnlijk simpele vraag levert vaak verwarring op, zelfs bij mensen die het Nederlands als moedertaal hebben. In dit artikel leggen we uit wat grammaticaal correct is en waarom.
De betekenis van ‘een aantal’
Wat bedoelen we met ‘een aantal’?
Als je ‘een aantal’ gebruikt, verwijs je naar een ongespecificeerd deel van een groter geheel. Het betekent letterlijk ‘enkele’ of ‘verscheidene’. Het woord is enkelvoudig van vorm, maar het slaat regelmatig op iets meervoudigs. Dat maakt het ingewikkeld in combinatie met een werkwoord.
Welke vorm is grammaticaal correct?
Regel: enkelvoud of meervoud?
Volgens de officiële Nederlandse grammatica, zoals beschreven door de Taalunie, gebruik je bij ‘een aantal’ een enkelvoudige persoonsvorm. Dus: ‘een aantal mensen is ziek’, en niet ‘zijn ziek’. Dit komt omdat ‘een aantal’ grammaticaal als enkelvoud wordt beschouwd.
Waarom klinkt meervoud soms beter?
Hoewel ‘een aantal is’ correct is, voelt ‘een aantal zijn’ voor veel mensen natuurlijker. Dat komt doordat we onbewust denken aan het meervoudige begrip waar ‘een aantal’ naar verwijst, zoals ‘mensen’. Toch is het werkwoord in de zin taalkundig verbonden aan ‘een aantal’, niet aan ‘mensen’.
Uitzonderingen en spraakgebruik
Wat zegt de praktijk?
In de praktijk zie je beide vormen vaak terugkomen. Taal leeft, en in gesproken taal wordt ‘een aantal zijn’ vaak geaccepteerd. In formeel en geschreven taalgebruik – zoals in journalistieke stukken of wetenschappelijke teksten – is het echter beter om ‘een aantal is’ aan te houden.
Wat zegt het Groene Boekje?
Het Groene Boekje geeft aan dat de enkelvoudige vorm ‘een aantal is’ de norm is. Dit wordt ook bevestigd door het Genootschap Onze Taal, dat altijd adviseert om het werkwoord af te stemmen op het enkelvoudige onderwerp ‘een aantal’.
Hoe voorkom je fouten?
Tips om het goed te doen
Wil je zeker weten dat je geen fout maakt? Herformuleer je zin. In plaats van ‘een aantal mensen is/zijn ziek’, kun je ook zeggen ‘veel mensen zijn ziek’. Zo vermijd je de grammaticale twijfel en houd je je zinnen helder en correct.
Samengevat
Grammaticaal correct is: ‘een aantal is’. Deze vorm volgt de officiële regels, ook al klinkt het soms minder logisch. In informeel taalgebruik zal ‘een aantal zijn’ toch nog vaak voorkomen, maar voor formele teksten kies je beter voor het enkelvoud.
