De betekenis van 'cringe'
Het woord 'cringe' komt van het Engelse werkwoord 'to cringe', wat letterlijk betekent ineenkrimpen, zich ongemakkelijk voelen of ergens voor terugdeinzen. In het Nederlands wordt het voornamelijk gebruikt om een situatie of gedrag te beschrijven dat zó ongemakkelijk, overdreven of nep is dat je er bijna plaatsvervangende schaamte van krijgt.
In de context van het internet is 'cringe' een populaire term geworden op platformen zoals Reddit, TikTok en YouTube. Het verwijst naar video's of posts die mensen extreem ongemakkelijk, gênant of overdreven vinden. Denk bijvoorbeeld aan iemand die zichzelf te serieus neemt tijdens een karaoke, of een influencer die iets zegt dat duidelijk niet goed doordacht is. Dergelijke momenten worden meestal bestempeld als 'cringe'.
Waarom wordt 'cringe' zoveel gebruikt online?
De invloed van sociale media
Op sociale media draait veel om zelfexpressie en presentatie. Hierdoor ontstaan vaak situaties waarin mensen over de top gaan, zichzelf overschatten of uitspraken doen die totaal misplaatst zijn. Dit soort momenten zijn perfect materiaal voor internetgebruikers om op te reageren met termen als 'cringe'.
Doordat deze platforms bol staan van persoonlijke video's, meningen, dansjes en opinies, zijn er dagelijks talloze kansen op pijnlijke of ongemakkelijke content. En die wordt veelvuldig gedeeld en becommentarieerd, vaak met ‘cringe’ als label.
Community-culturen en meme-taal
Een belangrijk aspect van het internet is de opkomst van online communities. Sommige groepen zijn enorm streng als het gaat om wat als 'cool' of acceptabel gedrag wordt gezien. Zogeheten cringe-compilaties op YouTube en subreddits zoals r/Cringe bewijzen hoe diepgeworteld het begrip is in de online cultuur. Het is bijna een eigen categorie geworden: 'cringe content'.
Daarbij is het woord inmiddels zó ingeburgerd geraakt dat het ook offline steeds vaker wordt gebruikt. Vooral jongeren gebruiken het als synoniem voor iets wat gênant is of niet ‘past bij de tijdsgeest’.
Is iets ‘cringe’ noemen altijd terecht?
Hoewel 'cringe' een handige term is om ongemak te beschrijven, heeft het ook een negatieve kant. Mensen gebruiken het soms om anderen belachelijk te maken of te kleineren. Wat de één 'cringe' vindt, ervaart een ander misschien als oprecht of moedig. Hierdoor is de term ook onderdeel geworden van discussies over online pesten en cancelcultuur.
Het is dus belangrijk om bewust om te gaan met het gebruik van het woord. Niet alles wat ongemakkelijk aanvoelt, hoeft per se publiekelijk gedeeld of uitgelachen te worden als 'cringe'.
Het blijvende karakter van ‘cringe’ online
De populariteit van het woord en het concept erachter lijkt voorlopig niet af te nemen. Naarmate mensen meer online delen en tentoonstellen, zal er altijd content blijven bestaan die anderen als storend of gênant ervaren. En zolang dat het geval is, blijft ‘cringe’ een vast onderdeel van de internettaal.
Als internetgebruiker is het goed om enerzijds de humor en ironie van 'cringe'-momenten te begrijpen en anderzijds ook wat empathie te hebben. Achter elke 'cringe'-video zit immers een echt persoon.
