De opkomst van het woord 'cringe'
Je ziet het steeds vaker online: mensen noemen iets 'cringe'. Vooral op sociale media als TikTok, Reddit, en Instagram wordt het woord breed toegepast. Maar wat betekent het precies? En waarom gebruiken mensen het om iets of iemand te beschrijven?
Oorspronkelijk komt het woord 'cringe' uit het Engels en betekent het letterlijk 'in elkaar krimpen', meestal uit schaamte of afkeer. Denk aan een moment waarop iemand iets doet dat zó ongemakkelijk is, dat je er zelf bijna lichamelijk op reageert.
De betekenis van 'cringe' in de online context
Online wordt 'cringe' gebruikt om gedrag of content te beschrijven die anderen beschamend, overdreven of ongemakkelijk vinden. Het kan bijvoorbeeld gaan om iemand die zichzelf té serieus neemt in een video, of een grap maakt die totaal niet landt. Ook nostalgische video's of oude posts kunnen als 'cringe' aangemerkt worden, simpelweg omdat ze niet meer passen bij de huidige normen of trends.
'Cringe' tegenover 'cringe-worthy'
Hoewel beide termen vaak door elkaar worden gebruikt, is er klein verschil. 'Cringe' wordt vooral als bijvoeglijk naamwoord gebruikt ("dat is zo cringe"), terwijl 'cringe-worthy' letterlijk betekent 'het waard om bij in elkaar te krimpen'. Beide geven echter hetzelfde gevoel weer: ongemakkelijkheid en plaatsvervangende schaamte.
Waarom vinden mensen iets cringe?
De reden waarom iets als 'cringe' wordt ervaren, verschilt per persoon en cultuur. Vaak gaat het om normafwijkend gedrag, verouderd taalgebruik, overdreven emoties of sociale onhandigheid. Bijvoorbeeld een ouder persoon die probeert 'jong' te doen op TikTok, of een video waarin iemand zichzelf bewondert op een manier die niet authentiek overkomt. Ons brein registreert iets als 'niet kloppend', waardoor we een fysieke of emotionele reactie krijgen.
Het effect van 'cringe' op online gedrag
Omdat niemand als 'cringe' bestempeld wil worden, beïnvloedt het woord ook hoe mensen zich online gedragen. Veel mensen posten minder spontaan of authentiek, uit angst om belachelijk gemaakt te worden. Hierdoor wordt de online sfeer soms oppervlakkiger en minder eerlijk. Tegelijkertijd kan het delen van 'cringe content' ook bewust gedaan worden, puur om reacties op te wekken of viraal te gaan.
Is 'cringe' iets negatiefs of positiefs?
Hoewel 'cringe' over het algemeen een negatieve lading heeft, wordt het woord ook gebruikt in ironische of liefdevolle context. Sommige volgers delen juist bewust hun 'cringe' momenten om eerlijkheid en kwetsbaarheid te tonen. Bovendien zijn er communities die zich juist richten op het verzamelen van de 'cringiest' momenten, niet om mensen uit te lachen, maar om samen te kunnen lachen.
Samengevat is het begrip 'cringe' een fascinerend voorbeeld van hoe taal en gedrag zich online ontwikkelen. Het weerspiegelt onze sociale normen, gevoelens van schaamte, en hoe we omgaan met authenticiteit in het digitale tijdperk.
